Metaverse Kültürel Etkinliklerde Gamifikasyon: Potansiyeller ve Zorluklar

Zaragoza Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışma, metaverse ortamında kültürel etkinlikler düzenlemenin karmaşıklıklarını ve zorluklarını araştırıyor. Gamifikasyonun kullanıcı katılımını artırmadaki rolüne odaklanan bu araştırma, Uluslararası Bilgi Yönetimi Dergisi’nde yayımlandı. Çalışma, pandemi nedeniyle sanal deneyimlere yönelik artan ilgiyle birlikte metaverse’te düzenlenen bir kültürel etkinlik sırasında kullanıcı deneyimini ampirik olarak analiz etmeyi amaçlıyor. Bu amaç doğrultusunda araştırmacılar, nitel odak gruplarını ve nicel bir çalışmayı içeren karma yöntemler yaklaşımını benimsedi.

Metaverse’in Vaatleri ve Tehlikeleri

Teknolojik bir devrim olarak kabul edilen metaverse, yüz yüze kültürel etkinlikleri taklit etme ve genişletme potansiyeline sahip, son derece etkileyici ve etkileşimli bir platform sunar. Bu sanal alan, daha geniş kitlelere ulaşma ve fiziksel sınırların ötesindeki topluluklarla etkileşim kurma fırsatları yaratarak bireylerin evlerinden yeni kültürleri deneyimlemelerine olanak tanır. Ancak, bu potansiyele rağmen metaverse, kültürel etkinliklerin otantikliğini aktarabilme ve kullanıcının dikkatini dağıtıcı unsurlar arasında tutma konusunda bazı zorluklar barındırıyor. Bu konu üzerine kapsamlı ampirik çalışmaların eksikliği, araştırmacıları metaverse’teki sanal etkinliklerin hem olumlu hem de olumsuz yönlerini incelemeye yönlendirmiştir ve gamifikasyonun bu zorlukları hafifletmedeki rolünü değerlendirmişlerdir.

Sanal Dünyada Yolunu Kaybetmek

Araştırma, üç odak grubuyla yürütülen bir keşif aşamasıyla başladı. Bu gruplar, metaverse’te düzenlenen, iyi bilinen geleneksel bir İspanyol etkinliğini gezip deneyimlemekle görevlendirildi. Katılımcılar, sanal ortamda yolunu kaybetmiş ve kafa karışıklığına uğramış hissettiklerini bildirdiler; etkinliğin ana unsurlarına odaklanmakta zorlandılar. Bu karmaşa, metaverse içinde net talimatlar ve rehberlik eksikliğiyle birleşince hayal kırıklığı ve anksiyete gibi olumsuz duygulara yol açtı. Birçok katılımcı, sanal alanda ne yapacaklarını veya nereye gideceklerini bilemedikleri için etkinlikten kopuk hissettiklerini ifade etti. Ayrıca, çalışma, konser veya festival gibi yüksek eğlence bileşenleri içeren etkinliklerin fiziksel sanal ortamlar için her zaman uygun olmadığını, çünkü bu tür etkinliklerin fiziki varlık ve çoklu duyusal etkileşimlerin otantik bir deneyim sunmada hayati bir rol oynadığını ortaya koydu.

Katılımın Anahtarı Olarak Gamifikasyon

Bu zorluklara rağmen, odak gruplar, gamifikasyonun sanal etkinlik deneyimini iyileştirme potansiyelini vurguladı. Gamifikasyon, zorluklar, ödüller ve etkileşimli aktiviteler gibi oyun benzeri unsurların kullanılmasıyla katılımcıların metaverse’te daha etkili bir şekilde gezinmelerine ve sanal ortam içinde bir amaç duygusu edinmelerine yardımcı oldu. Bu gamifiye edilmiş unsurlarla etkileşime geçen kullanıcılar, etkinliğe odaklanarak daha bağlantılı hissettiler. Bu, olumsuz duyguların azalmasına ve etkinliğin genel olarak daha olumlu bir algılanmasına yol açtı. Odak gruplarından elde edilen bulgular, sanal kültürel etkinliklerde gamifikasyonun sağladığı faydaları doğrulamak amacıyla daha geniş bir nicel analizle birleştirildi.

Gamifikasyonun Nicel Kanıtı

Nicel çalışma, metaverse’te aynı kültürel deneyimi yaşayan ve ardından deneyimlerini değerlendiren bir anket dolduran 219 katılımcıyla gerçekleştirildi. Sonuçlar, gamifiye edilmiş unsurlar ile etkileşime giren kullanıcıların dikkatlerini daha iyi odaklayabildiklerini, dolayısıyla etkinliği hayal etme ve otantikliğini algılama yeteneklerinin arttığını doğruladı. Kullanıcıların daha yüksek dikkat seviyelerine ulaşmaları, etkinliği dijital doğasına rağmen otantik bir kültürel deneyim olarak görmelerini sağladı. Bu artan otantiklik algısı, kullanıcıların gelecekte benzer etkinliklere katılma niyetlerini olumlu yönde etkiledi; bu etkinliklerin sanal veya yüz yüze olduğunu fark etmeksizin.

Duyusal Boşluğu Aşmak için Gerçekçi Başarı

Ancak çalışma, kültürel etkinliklerin otantikliğini sağlayan duyusal deneyimlerin tam anlamıyla kopyalanmasının metaverse’te zor olduğunu da vurguladı. Görsel ve işitsel unsurlar sanal ortamda etkili bir şekilde üretilebilirken, birçok kültürel etkinliği tanımlayan kokular, dokunma hissi ve fiziki etkileşimler gibi diğer duyusal unsurların yeniden üretilmesi daha zordur. Bu duyusal boşluk, anlamlı ve etkileyici deneyimler yaratmak isteyen etkinlik organizatörleri için önemli bir zorluktur.

Araştırmacılar, metaverse’in sanal etkinlikler için heyecan verici fırsatlar sunduğunu, ancak bazı zorluklarının da olduğunu sonucuna vardılar. Metaverse’teki bilgi ve aktivitelerin aşırı fazlalığı, kullanıcıları etkinliğin ana unsurlarından uzaklaştırabilir ve deneyimlerinin azalmasına yol açabilir. Ancak gamifikasyon, kullanıcıların ilgisini çekmeye ve odaklanmalarını sağlamaya yardımcı olarak etkinliğin otantikliğine yönelik algılarını iyileştirir. Kültürel etkinliklerin metaverse’te başarısı için organizatörler, bu deneyimleri açık rehberlik, çoklu duyusal özellikler ve ilgi çekici aktivitelerle dikkatli bir şekilde tasarlamalıdır, böylece kullanıcılar etkinliğe tam anlamıyla kendilerini kaptırabilirler.